چين و چروك صورت و جوان سازی پوست صورت با استفاده از بوتاکس Botox

دکتر محسن نراقی
عضو آکادمی جراحان پلاستیک صورت اروپا

بوتاکس یکی از تحولات بزرگ در علم جراحی پلاستیک صورت بوده ‌و جایگزین مناسبی برای کشیدن پوست و انواع جراحی‌های لیفتینگ است. امروزه بوتاکس به عنوان یک روش جایگزین برای جراحی های تجدید جوانی تلقی می شود و اکثر افراد برای اصلاح چین و چروکهای پوست قسمت بالای صورت خود بوتاکس را انتخاب می کنند.
در طی حرکات پوست صورت، در هر بار لبخند زدن، خندیدن و اخم کردن، عضلات زیر پوست صورت منقبض شده و موجب چین خوردن پوست صورت می شوند. این حالت به مرور زمان باعث ایجاد چین و چروکهای متحرک در پوست می شود. هر این حرکات قویتر باشد خطوط چهره و چین و چروک های حاصل از آن عمیق تر خواهند بود.
بوتاکس نام اختصاری سم قویبو تولینیوم است که از یک نوع باکتری با نام کلوستیریدیوم بوتولینیوم ترشح می‌شود. تزریق این ماده به در عضلات، فعالیت عضلانی را فلج کرده و خطوطی را که در نتیجه انقباض عضلات بر روی صورت به وجود می‌آید، از بین می‌برد. درنتیجه صورت جوان‌تر به نظر می‌رسد. اگرچه سم بوتاکس بیش از یک قرن قبل کشف شد، از دهه 1980 بود که اثر آن در علم پزشکی برای رفع گرفتگی عضلات گردن مورد استفاده گرفت.
وقتی چین و چروک و خطوط روی چهره موجب ناراحتی فرد شود، پزشک متخصص با ثزریق بوتاکس به غضلات مسبب بروز خطوط روی پیشانی و گاهی خطوط کنار چشم موجب بی حرکتی عضلات اخم و کم شدن چین و چروک ها می شود.
به طور معمول نتایج حاصله از بوتاکس بعد از دو تا سه روز شروع شده و بهترین نتیجه دو هفته بعد نمایان می‌شود. عضلاتی که بوتاکس به آن تزریق می‌شود قدرت حرکتی خود را تا حدی از دست می‌دهد. بوتاکس دوام همیشگی ندارد و چهار ماه بعد، عضله قدرت اولیه خود را پیدا می‌کند و خطوط بازمی‌گردند. برای آنکه بوتاکس کاملا موثر باشد ممکن است یک سال تمام هر سه تا چهار ماه یک بار تزریق بوتاکس تکرار شود. در سال های بعد، دفعات تزریق ممکن است کمتر شود. اگر تزريق آمپول، چندين مرتبه و به فواصل سه چهار ماه يك‌بار انجام شود، به تدريج ضعف به بيمار كمك مي‌كند تا به طور ارادي عادت انقباض عضله را ترك كند.
عوارض موقتي تزريق بوتاکس، شامل كبودي محل تزريق، افتادگي پلك‌ها و ابروها و نامتقارن شدن پلك‌ها است و معمولا اين عوارض پس از چند هفته بهبود مي‌يابند. در صورتی که تزريق بوتوكس توسط پزشكان با تجربه و دانش لازم انجام گيرد، عوارض به حداقل مي‌رسد.
بوتاکس به وسیله سوزن‌های بسیار ظریف تزریق می‌شود و تقریبا بدون درد است. افراد بسیار حساس می‌توانند یک ساعت قبل از تزریق از کرم‌ها یا ژل های بی‌حس کننده استفاده کنند.
معمولا بیمار می تواند بلافاصله بعد از تزريق به منزل يا به سر کار خود برود. بايد توجه داشت که از ماساژ دادن ناحيه تزريق شده خودداری شود و تا 4 ساعت پس از تزريق از درازكشيدن اجتناب شود. تا بوتاکس فقط در نواحی مورد نظر تاثير بگذارد.
غیر از بوتاکس راه‌های دیگری هم برای از بین بردن چروک‌ها وجود دارد. در واقع بوتاکس با از کار انداختن عضلات، خطوط ناشی از انقباض عضلانی را کم می کند نه خطوط سطحی را. برای از بین بردن انواع خطوط دیگر پوست می‌توان از تزریق ترکیبات هیالورونیک، میکروپیل ویا لیزر استفاده کرد.
با وجود تمام روش های نوین برای جوان سازی پوست صورت، پيشگيري از بروز چين و چروك صورت بسیار بهتر از درمان است. پرهیز از آفتاب، استفاده از ضد آفتاب، اجتناب از دود سيگار، تغذيه سالم، خواب کافی، ورزش و نوشیدن آب فراوان از بهترین راه‌هاي حفظ شادابی پوست و پيشگيري از چين و چروك های صورت است.